اثربخشی معنویت درمانی بر کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان سینه در شهر تهران

پیش‌زمینه و هدف: معنویت درمانی به معنای در نظر گرفتن باورهای فرهنگی ـ مذهبی مردم در فرآیند درمانگری و در نظر گرفتن بعد متعالی مراجعان می‌باشد که آن‌ها را به‌سوی منبع متعالی رهبری می‌کند. اهمیت معنویت و رشد معنوی در انسان، در چند دهه گذشته به‌صورت روزافزون موردتوجه روانشناسان و متخصصان بهداشت روانی قرار گرفته است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی معنویت درمانی بر کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان سینه در شهر تهران در سال 1395 است. مواد و روش کار: در این پژوهش از روش شبه آزمایشی و از طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری شامل 30 بیمار مبتلا به سرطان پستان مراجعه‌کننده به کلینیک فوق تخصصی انکولوژی و شیمی‌درمانی دکتر سهراب سلیمان زاده در شهر تهران بود که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و سپس به‌صورت تصادفی ساده در دو گروه 15 نفره آزمایشی و کنترل کاربندی شدند. گروه آزمایش طی 12 جلسه‌ی 60 دقیقه‌ای تحت مداخله‌ی معنوی قرار گرفتند و گروه کنترل این مداخله را دریافت ننمودند. بیماران قبل و بعد از اتمام دوره‌ی درمان، پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت نسخه کوتاه (1999) را تکمیل نمودند.  این پرسشنامه 4 حیطه سلامت جسمانی، سلامت روانی، رابطه اجتماعی و سلامت محیط را می‌سنجد. به‌منظور تحلیل داده‌های پژوهش از نرم‌افزار spss19 در سطح توصیفی و استنباطی تحلیل داده‌ها استفاده شده است. جهت بررسی فرضیه‌های پژوهش از روش‌های آماری تحلیل کوواریانس (ANCOVA) و تحلیل کوواریانس چندمتغیره (MANCOVA) استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس کیفیت زندگی نشان می‌دهد پس از اثر متغیر مستقل (معنویت درمانی) نمره کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان سینه گروه آزمایش بیشتر شده و تفاوت آن با گروه کنترل معنی‌دار است؛ و نیز نتایج به‌دست آمده از تحلیل کوواریانس چند متغیره خرده مقیاس کیفیت زندگی نشان می‌دهد در سه خرده مقیاس (حیطه سلامت جسمانی، سلامت روانی و رابطه اجتماعی) میانگین نمره گروه آزمایش در پس‌آزمون بیشتر از گروه کنترل بوده و به لحاظ آماری معنی‌دار است و فقط در خرده مقیاس سلامت محیطی تفاوت معنی‌داری بین دو گروه مشاهده نشد. بحث و نتیجه‌گیری: با عنایت به یافته‌های موجود، به نظر می‌رسد که مداخله‌ی معنوی بر افزایش کیفیت زندگی بیماران زن مبتلا به سرطان سینه تأثیر داشته است. لذا می‌توان با آموزش معنویت درمانی در بهبود و ارتقای کیفیت زندگی و بهداشت روانی آنان اقدام عملی نمود. کلیدواژه‌ها: معنویت درمانی، کیفیت زندگی، سرطان سینه، زنان پیش‌زمینه و هدف: معنویت درمانی به معنای در نظر گرفتن باورهای فرهنگی ـ مذهبی مردم در فرآیند درمانگری و در نظر گرفتن بعد متعالی مراجعان می‌باشد که آن‌ها را به‌سوی منبع متعالی رهبری می‌کند. اهمیت معنویت و رشد معنوی در انسان، در چند دهه گذشته به‌صورت روزافزون موردتوجه روانشناسان و متخصصان بهداشت روانی قرار گرفته است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی معنویت درمانی بر کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان سینه در شهر تهران در سال 1395 است. مواد و روش کار: در این پژوهش از روش شبه آزمایشی و از طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری شامل 30 بیمار مبتلا به سرطان پستان مراجعه‌کننده به کلینیک فوق تخصصی انکولوژی و شیمی‌درمانی دکتر سهراب سلیمان زاده در شهر تهران بود که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و سپس به‌صورت تصادفی ساده در دو گروه 15 نفره آزمایشی و کنترل کاربندی شدند. گروه آزمایش طی 12 جلسه‌ی 60 دقیقه‌ای تحت مداخله‌ی معنوی قرار گرفتند و گروه کنترل این مداخله را دریافت ننمودند. بیماران قبل و بعد از اتمام دوره‌ی درمان، پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت نسخه کوتاه (1999) را تکمیل نمودند.  این پرسشنامه 4 حیطه سلامت جسمانی، سلامت روانی، رابطه اجتماعی و سلامت محیط را می‌سنجد. به‌منظور تحلیل داده‌های پژوهش از نرم‌افزار spss19 در سطح توصیفی و استنباطی تحلیل داده‌ها استفاده شده است. جهت بررسی فرضیه‌های پژوهش از روش‌های آماری تحلیل کوواریانس (ANCOVA) و تحلیل کوواریانس چندمتغیره (MANCOVA) استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس کیفیت زندگی نشان می‌دهد پس از اثر متغیر مستقل (معنویت درمانی) نمره کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان سینه گروه آزمایش بیشتر شده و تفاوت آن با گروه کنترل معنی‌دار است؛ و نیز نتایج به‌دست آمده از تحلیل کوواریانس چند متغیره خرده مقیاس کیفیت زندگی نشان می‌دهد در سه خرده مقیاس (حیطه سلامت جسمانی، سلامت روانی و رابطه اجتماعی) میانگین نمره گروه آزمایش در پس‌آزمون بیشتر از گروه کنترل بوده و به لحاظ آماری معنی‌دار است و فقط در خرده مقیاس سلامت محیطی تفاوت معنی‌داری بین دو گروه مشاهده نشد. بحث و نتیجه‌گیری: با عنایت به یافته‌های موجود، به نظر می‌رسد که مداخله‌ی معنوی بر افزایش کیفیت زندگی بیماران زن مبتلا به سرطان سینه تأثیر داشته است. لذا می‌توان با آموزش معنویت درمانی در بهبود و ارتقای کیفیت زندگی و بهداشت روانی آنان اقدام عملی نمود.